تبادل
لینک هوشمند
:نظريه ذھن چيست
نظريه ذھن" به عنوان درك افراد از حالات ذھني ( تفكرات، باورھا، آرزوھا)، تعريف شده است. به طور كلي فرض شده است "
اين توانايي بين سنين سه تا چھارسالگي رشد مي كند. درك خود و ديگران براي داشتن تعاملات اجتماعي موثر ضروري است.
نظريه ذھن در عمل به كودك ابزار قدرتمندي مي دھد تا با آن به اكتشاف، پيش بيني و تغيير رفتار ديگران دست بزند. به وسيله نظريه ذھن ما مي توانيم حالات ذھني ( باورھا، تمايلات، تخيلات، عواطف و ...) كه علت اعمال ھستند تفسير كنيم .نطريه ذھن پيش نيازي براي درك محيط اجتماعي و لازمه درگيري در رفتارھاي اجتماعي رقابت آميز مي باشد. ريشه ھاي اين ظرفيت شناختي را مي توان در سال ھاي اوليه زندگي جستجو كرد. اگرچه كودكان در سالھاي اول زندگي از ذھن خود و ديگران روز به روز بيشتر آگاه مي شوند، و بين مفردات آنھا ارتباط برقرار مي كنند، اما تغييرات اساسي در درك نظريه ذھن در چھار سالگي اتفاقمي افتد، ھنگامي كه كودكان قادر مي شوند محتواھاي ذھن ديگران را، به ويژه حالات باور را تفسير كنند . ظرفيت كودكان براي
اسناد حالات ذھني مانند، باورھا، آرزوھا و تمايلات به خود و ديگران به احساس و پيش بيني رفتار كمك مي كند، و اينھا نيز به انتقال مفاھيم رفتار اجتماعي منتھي مي شوند.
:تاريخچه نظريه ذھن
اصطلاح نظريه ذھن براي اولين بار در سال 1978 بوسيله پريماك و وودروف در مطالعه رفتار شمپانزه ھا مطرح شده است.
اما ازنظر تاريخي سه ديدگاه عمده دانش كودكان در مورد ذھن را مورد تحقيق قرار داده اند. اولين ديدگاه به طور مستقيم يا غير مستقيم به كارھاي پياژه بر مي گردد. ديدگاه دوم كه از سالھاي آغازين دھه 1970 شروع شده است، فراشناخت در كودكان را مورد مطالعه قرار داده است و سومين ديدگاه نظريه ذھن است كه از 1980 شروع شده است. علاقه به تحول درك پديده ھاي ذھني توسط كودك از سوي پياژه و اينھلدر با به كار بردن آزمون سه كوه مورد پژوھش قرار گرفته است. بر اساس نظريه پياژه تمركز و خودميان بيني دو ويژگي عمده كودكان در مرحله پيش دبستاني است. ھر دو ويژگي بيانگر ناتواني كودك در مواجھه شدن ھمزمان با چند بُعد از يك
شيئ، و نگرشي يك بُعدي از جھان است. خودميان بيني در ديدگاه پياژه به تمايز ناقص بين خود و ديگران و به درك و تفسير ناآگاھانه جھان بر اساس خود اطلاق مي شود. ولي پژوھش ھاي موجود در زمينه نظريه ذھن، حاكي از آن است كه كودكان پيش.دبستاني نظرات و حالت ھاي ذھني (ديدگاھھاي) ديگران را درك مي كنند و بر خلاف آنچه پياژه مي گويد خودميان بين نيستند.
فھميدن افكار و احساسات ديگران به عنوان ذھني سازي، ذھن خواني و نظريه ذھن شناخته مي شود. در مورد اين توانايي در كودكان دو ديدگاه وجود دارد: ديدگاه اول معتقد است كه درك باور غلط[ 1] از سوي كودك به منزله اكتساب نظريه ذھن است و معمولا در حول و حوش چھار و پنج سالگي يك تغيير كيفي در اين توانايي رخ مي دھد و در اين مرحله است كه كودك متوجه مي شود كه ديگر افراد مي توانند باورھايي داشته باشند كه غلط بوده يا با باور او متضاد باشند ؛كه اين ديدگاه به ديدگاه سنتي[ 2] معروف است. و ديدگاه دوم معتقد است كه فھم كودكان از حالات ذھني، از چھار تا شش سالگي به طور معناداري افزايش مي يابد ولي تا ھشت سالگي عملكرد كودكان ضعيف است. اين ديدگاه، تحول فھم كودكان از حالات ذھني را مرحله به مرحله[ 3] مي داند و نظريه
ذھن را يك سازه چند بُعدي مي داند كه از سطوح متفاوتي برخوردار است . به ديدگاه اخير، ديدگاه تحولي[ 4] مي گويند.
ابزار اندازه گيري نظريه ذھن:
پژھشگران براي ارزيابي توان نظريه ذھن كودكان از دو مقوله تكليف گسترده استفاده نموده اند. اين دو مقوله عبارتند از : تكاليف. باور غلط و تكاليف نمود- واقعيت
الف) تكاليف باور غلط
سرمنشا دو نمونه اساسي از تكاليف باور غلط به ويمر و پرنر( 1983 ) نسبت داده شده است. به طور كلي براي ارزيابي باور غلط در كودكان از دو تكليف زير به طور گسترده استفاده مي شود
تكليف پيش بيني عمل با انتقال غيره منتظره ‐ 1
در اين تكليف كودك با نمايش عروسكي مواجه مي گردد كه در آن از دو عروسك و سه قفسه استفاده مي شود . در اين تكليف فرد
اصلي نمايش (ماكسي[ 1])، مادرش را مي بيند كه در يكي از قفسه ھا مقداري شكلات مي گذارد.او سپس اتاق را ترك مي كند و براي بازي بيرون مي رود. در غياب وي مادرش شكلات ھا از قفسه اول به قفسه دوم منتقل مي كند . وقتي كه ماكسي از بازي برگردد ،
مايل است شكلات بخورد . در اينجا از كودك خواسته مي شود پيش بيني كند كه ماكسي براي برداشتن شكلات كجا را جستجو مي كند.
اگر كودك به باور ماكسي از جاي شكلات ھا اشاره كند ، در اين صورت پيش بيني مي كند كه ماكسي قفسه اول را جستجو مي كند
پيش بيني مبتني بر باور[ 2]. اگر باور ماكسي را در منظر نگيرد وبه جاي واقعي شكلات اشاره كند ، پيش بيني وي آن است كه
.[ماكسي قفسه دوم را جستجو مي كند ؛ پيش بيني مبتني بر واقعيت[ 3
نظرات شما عزیزان:
ارسال توسط موسی الرضا پوررحمانی
آخرین مطالب
